cinema

Αλέκος Σακελλάριος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
 
 
Αλέκος Σακελλάριος
Γέννηση 7  Νοεμβρίου 1913
Αθήνα
Θάνατος 28  Αυγούστου 1991
Αθήνα
Υπηκοότητα Ελλάδα
Ιδιότητα σκηνοθέτης κινηματογραφικών έργωνσεναριογράφοςθεατρικός συγγραφέαςστιχουργός και τραγουδοποιός
Σύζυγος Νίκη Λινάρδου

Ο Αλέκος Σακελλάριος (7 Νοεμβρίου 1913 - 28 Αυγούστου 1991) ήταν Έλληνας θεατρικός συγγραφέας, στιχουργόςδημοσιογράφοςκαι σκηνοθέτης. Εξαιρετικά δημοφιλής και παραγωγικός, υπήρξε από τους σημαντικότερους ανανεωτές της μεταπολεμικής νεοελληνικής κωμωδίας και από τους σημαντικότερους στιχουργούς του ελαφρού ελληνικού τραγουδιού.

 

 

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε στην περιοχή του Αγίου Παντελεήμονα, στην Αχαρνών. Οι νομικές σπουδές του στο Πανεπιστήμιο Αθηνών εκτοπίστηκαν πολύ σύντομα από τις ζωηρές δημοσιογραφικές του ανησυχίες (ήδη από τα σχολικά του χρόνια υπήρξε εκδότης του "Μαθητή", της πιο μεγάλης κυκλοφορίας μαθητικής εφημερίδας της εποχής). Στη μάχιμη δημοσιογραφία μπαίνει μέσα από τη φιλολογική στήλη της Καθημερινής, μετά από ποίημα που στέλνει στον Γεώργιο Βλάχο. Εργάστηκε σε όλες τις μεγάλες εφημερίδες: Ελεύθερη ΕλλάδαΑκρόπολιςΑπογευματινήΜάχηΕλεύθερος ΚόσμοςΕθνικός ΚήρυξΕλεύθερος Τύπος κ.ά., άλλοτε ως ρεπόρτερ, άλλοτε ως χρονογράφος ή ως ευθυμογράφος. Επίσης με τον στενό συνεργάτη του Χρήστο Γιαννακόπουλο εξέδωσαν την εφημερίδα Το Εικοσιτετράωρο και τα περιοδικά Πρωτεύουσα και Σαββατοκύριακο. Διετέλεσε επίσης και διευθυντής του περιοδικού ποικίλης ύλης Εβδομάς. Μέχρι το τέλος της ζωής του χρονογραφούσε σε εφημερίδες και περιοδικά.

Το 1935 έγραψε, κατόπιν παραγγελίας του κορυφαίου κωμικού του ελαφρού μουσικού θεάτρου της περιόδου, Πέτρου Κυριακού, το πρώτο θεατρικό του έργο, τη μουσική ηθογραφία Ο βασιλιάς του Χαλβά σε συνεργασία με τον Μήτσο Βασιλειάδη με συνθέτη τον Νίκο Χατζηαποστόλου. Η επιτυχία ήταν μεγάλη και καθιέρωσε κατ'ευθείαν τον νεαρό συγγραφέα.

Η συνεργασία, όμως με τον Χρήστο Γιαννακόπουλο (ξεκινώντας από την επιθεώρηση Παύσατε Πυρ ), ήταν αυτή που έμελλε να γράψει πραγματικά ιστορία. Οι "Διόσκουροι του ελληνικού θεάτρου" (κατά την έκφραση του γνωστού θεατρικού κριτικού Αχιλλέα Μαμάκη ) εκτός από πολυγραφότατοι, υπήρξαν και εξαιρετικά πετυχημένοι. Το σερί των επιτυχιών τους, ενέπνευσε πολλούς συγγραφείς και χρονογράφους της γενιάς τους να καταπιαστούν με τη θεατρική κωμωδία, αφήνοντας μια μεγάλη σειρά από έργα που παίζονται ακόμα και σήμερα.

Εξαιρετικά μεγάλη ήταν η επιτυχία του και στον κινηματογράφο, όπου ξεκίνησε αυτοδίδακτος, μετά από παρότρυνση του παραγωγού Φιλοποίμενος Φίνου. Οι ταινίες του σημείωναν ρεκόρ εισπράξεων και οι περισσότερες απ'αυτές έδειξαν και ιδιαίτερη αντοχή στον χρόνο, μέσω της τηλεόρασης. Πάνω από 20 από αυτές είναι εξαιρετικά δημοφιλείς και σήμερα.

Εκτός απ'την συνεργασία του με τον Χρήστο Γιαννακόπουλο, δούλεψε και με τους περισσότερους -αν όχι όλους- επιθεωρησιακούς συγγραφείς της εποχής του. Έγραψε μόνος ή συνεργαζόμενος περίπου 200 θεατρικά έργα και 60 κινηματογραφικά σενάρια. Γνωστότερα απ' αυτά είναι: Οι Γερμανοί ξανάρχονται'Ενας ήρως με παντούφλεςΈνα βότσαλο στη λίμνηΣάντα ΤσικίταΘανασάκης ο πολιτευόμενοςΔεσποινίς ετών 39Ούτε γάτα, ούτε ζημιάΜακρυκωσταίοι και ΚοντογιώργηδεςΟ φίλος μου ο ΛευτεράκηςΛατέρνα, φτώχεια και φιλότιμοΗ θεία απ' το ΣικάγοΗ καφετζού, Η κυρά μας η μαμή, Ο Ηλίας του 16ου, Το ξύλο βγήκε απ'τον Παράδεισο, Τα κίτρινα γάντια, Αλίμονο στους νέους, Η Αλίκη στο ναυτικό,Πολυτεχνίτης κι ερημοσπίτης, Χτυποκάρδια στο θρανίο, Το δόλωμα, Υπάρχει και φιλότιμο.

Έγραψε επίσης τους στίχους -μόνος, με τον Γιαννακόπουλο ή με άλλους- σε περίπου 2.000 τραγούδια, πολλά από τα οποία έγιναν μεγάλες επιτυχίες, όπως «Άστα τα μαλλάκια σου», «Θα σε πάρω να φύγουμε», «Μάρω-Μάρω μια φορά είν' τα νιάτα», «Άλα, άνοιξε κι άλλη μπουκάλα» , «Το μονοπάτι», «Βρε Μανώλη Τραμπαρίφα», «Ένα βράδυ που 'βρεχε», «Άρχισαν τα όργανα», "Έχω ένα μυστικό", "Υπομονή", "Σήκω χόρεψε συρτάκι" και πολλά άλλα. Συνεργάστηκε με ευρεία γκάμα συνθετών (από τον Νίκο Χατζηαποστόλου και τον Θεόφραστο Σακελλαρίδη, ως τον Σταύρο Ξαρχάκο, τον Γιώργο Ζαμπέτα και τον Γιάννη Σπανό). Ιδιαίτερα σημαντικές για το ελληνικό τραγούδι ήταν οι συνεργασίες του με τον Κώστα Γιαννίδη και τον Μιχάλη Σουγιούλ. Σπουδαία -και εξαιρετικά επιτυχημένα- ήταν και τα τραγούδια που έγραψε με τον Μάνο Χατζιδάκι.

Η κριτική της εποχής (με εξαίρεση τον Άλκη Θρύλο) αντιμετώπισε το δίδυμο Σακελλάριου - Γιαννακόπουλου ως τους σημαντικότερους απ'τους κωμωδιογράφους της γενιάς τους (επαινώντας ιδιαίτερα και τις πιο φιλόδοξες απόπειρές τους, όπως τα "Ένας Ήρως με Παντούφλες" και Η Μεγάλη Παρένθεσις). Πολλές φορές κατηγορήθηκαν για προχειρότητα, λόγω της υπερπαραγωγικότητάς τους. Η αποτίμησή τους, όμως, μετά το πέρας της εποχής τους ήταν απολύτως θετική. Αρχίζοντας μάλιστα από το 1989, έργα τους μπήκαν και στο ρεπερτόριο του Εθνικού Θεάτρου, κάτι που στις μέρες των μεγάλων επιτυχιών τους θα ήταν αδιανόητο.

Ο Αλέκος Σακελλάριος τιμήθηκε για όλες τις δημιουργικές πλευρές του με πολλά ελληνικά και ξένα βραβεία. Κατά το τέλος της ζωής του, η αφηγηματική του δεινότητα τον έκανε περιζήτητο σε τηλεοπτικές εκπομπές που μελετούσαν την εποχή του. Πολύ μεγάλη επιτυχία, άλλωστε, είχε και το βιβλίο με τις αναμνήσεις του Λες και ήταν Χτες.

Είχε παντρευτεί τρεις φορές και είχε δύο κόρες. Τα τελευταία χρόνια (από τα τέλη του '70 ως το 1991) ζούσε με την τρίτη σύζυγό του, Τίνα, γράφοντας (όπως έλεγε σε συνεντεύξεις του της εποχής) συνεχώς σενάρια, χρονογραφήματα και θεατρικά, τα περισσότερα εκ των οποίων δεν είδαν ποτέ το φως της δημοσιότητας. Το μεγαλύτερο μέρος του έργου του, θεατρικό και χρονογραφικό, σε αντίθεση με τα έργα των συγχρόνων του Τσιφόρου και Ψαθά, δεν εκδόθηκε ποτέ.

Πέθανε στις 28 Αυγούστου 1991 στην Αθήνα και κηδεύτηκε στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών σε οικογενειακό τάφο.

Εργογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Θέατρο

ΠΡΟΖΑ:

Ένας άνθρωπος από τον Άρη , 1937

Κυριακή αργία, 1945

Τσαγκαροδευτέρα, 1945

Η Δεξιά, η αριστερά και ο κυρ Παντελής, 1946

Οι Γερμανοί ξανάρχονται , 1946

Πολυτεχνίτης κι ερημοσπίτης, 1946

Ο Αποστόλης και η ύπαιθρος Ελλάς, 1946

Μια κυρία ατυχήσασα, 1947

Ενας ήρως με παντούφλες , 1947

Τρωικός πόλεμος, 1947

Το ακίνητο που κουνήθηκε, 1947

Παράνομος κυκλοφορία, 1948

Ο ουρανοκατέβατος, 1949

Ανώμαλος προσγείωσις, 1950

Ούτε γάτα ούτε Ζημιά , 1950

Η μεγάλη παρένθεσις, 1950

Ένα βότσαλο στη λίμνη, 1951

Δελησταύρου και υιός, 1951

Ο απόδημος Ελληνισμός, 1951

Θανασάκης ο πολιτευόμενος, 1952

Ο Φώτης Φαγκρής και η Τσικίτα Λοπέζ, 1952

Η Ρένα εξώκειλε, 1952

Ουδέν το αξιοσημείωτον, 1952

Δεσποινίς ετών 39 , 1953

Τα λεονταράκια , 1953

Ένταλμα συλλήψεως (Αγωνία φορολογουμένου), 1953

Μακρυκωσταίοι και Κοντογιώργηδες (ταινία), 1960

Η Μαρκησία της φτωχογειτονιάς, 1953

Οι δικοί μας άνθρωποι, 1954

Ο φίλος μου ο Λευτεράκης, 1955

Θα σε κάνω βασίλισσα, 1956

Ο θάνατός σου, η ζωή μου, 1956

Η κυρία περί της οποίας πρόκειται , 1957

Το ρομάντζο μιας καμαριέρας, 1957

Ο Φανούρης και το σόϊ του, 1957

Νυχτερινή περιπολία, 1958

Σκαμπανεβάσματα, 1958

Νυμφεύεται ο δούλος του Θεού, 1958

Ο Ηλίας του 16ου , 1958

Ο 6ος Αμερικάνικος στόλος, 1958

Σπίτι χωρίς νοικοκυρά, 1958

Κάθε πράγμα στον καιρό του , 1959

Τα Φώτα του Φώτη, 1959

Σαράντα και..., 1959

Αλοίμονο στους νέους, 1960

Επτά θανάσιμα αμαρτήματα, 1961

Η Μις Βαγόνι, 1961

Ο Κύριος Πτέραρχος, 1961

Οι γλάροι και οι κότες, 1962

Χτυποκάρδια στο θρανίο, 1962

Ελάτε να γελάσουμε, 1964

Υπάρχει και φιλότιμο, 1964

Άνδρα θέλω, τώρα τονε θέλω, 1965

Η κόρη μου η σοσιαλίστρια, 1965

Τον άρτον ημών τον επιούσιον, 1966

Έτσι κι αλλιώς κι αλλιώτικα, 1967

Και η γιαγιά μου έχει τρισέγγονα, 1967

Γαμπροί απ’το παράθυρο, 1968

Συνέβη στο Σκορπιό, 1968

Το εικοσιτετράωρο ενός Αθηναίου, 1969

Και ένα και δύο και τρία και τέσσερα, 1969

Ο Μπάμπης και ο Μπαμπίνος, 1969

Τι κάνει ο άνθρωπος για να ζήση, 1969

Ένας σάτυρος χωρίς λυκόσκυλο, 1971

Ο Μανωλάκης ο βομβιστής, 1972

Χαρίλαος ο Β΄ και τελευταίος, 1973

Ο Θεός να βάλη το χέρι του, 1975

Ο φίλος μου το φάντασμα, 1976

Ο φιλαράκος μου, 1977

Τι έκανες στον Τρωικό πόλεμο , Θανάση; , 1978

Ο πρασινοφρουρός, 1979

Ο άντρας μου ο ψεύτης, 1986

Το τρις εξαμαρτείν, 1989

ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ:

Σβούρα, 1936

Τρελλή Συμφωνία, 1937

Παρίσι-Αθήνα, 1937

Γαρδένια, 1938

Σιλουέττα, 1938

Η Κυρία με τα Ελαττώματα, 1938

Καμέλια, 1939

Φερνάντα, 1939

Ξενύχτηδες, 1939

Παύσατε πυρ, 1939

Φράουλα, 1940

Surprise Party, 1940

Μπράβο κολονέλλο, 1940

Πρωτοβρόχια, 1941

Πολεμική Αθήνα, 1941

Φινίτο λα μούζικα, 1941

Η ζωή συνεχίζεται, 1941

Στο ρυθμό της τζαζ, 1942

Ο Φανός των συντακτών, 1942

Μελωδίες του 1943, 1943

Τα ίδια Παντελάκη μου, 1943

Αττικός Ουρανός,1943

Γαλάζιος Ουρανός, 1943

Ανοιξιάτικες Τρέλλες, 1943

Άλλαξε ο Μανωλιός, 1943

Χάιλ Χίτλερ, 1944

Χωρίς λογοκρισία, 1944

Η Ζωή ξαναρχίζει, 1945

Χαρούμενες Ώρες, 1945

Δολλάρια με τη Σέσουλα, 1947

Η Αθήνα του ’48, 1948

Άνθρωποι...Άνθρωποι!, 1948

Μαϊστράλια, 1948

Άνθρωποι του ’49, 1949

Ο' κέυ, 1950

Έχετε γεια βρυσούλες, 1951

Η Φωνή της Αθήνας, 1954

Όσα παίρνει ο Άνεμος, 1954

Χωρίς λεφτά, 1955

Νυχτολούλουδα, 1957

Η Μουσαφίρισσα, 1957

Άνθρωποι του ’60, 1960

Ώπα ώπα, 1961

Ουΐσκυ και ρετσίνα / Ντόλτσε βίτα / Όλα στα φόρα, 1964

Η Δημοκρατία χορεύει, 1964

Σαμπάνια και πεννιές, 1964

Γκάρντεν Πάρτυ, 1965

Αυλή και Πεζοδρόμιο, 1965

Λαγοί με πετραχήλια,1966

Λουλουδισμένη Αθήνα, 1967

Και μη χειρότερα, 1968

Με αγάπη από την Αθήνα, 1969

Καντσονίσιμα σατυρίσιμα ψιθυρίσιμα, 1971

Με λένε Κώστα, 1974

Έχετε γειά βρυσούλες, 1990

ΟΠΕΡΕΤΤΑ:

Μποέμ της Αθήνας, 1935

Φοιτητική Απεργία, 1936

Αρζεντίνα, 1938

Κορίτσια της παντρειάς, 1938

Μαρία Πενταγιώτισσα

ΒΑΡΙΕΤΕ:

Παιχνίδια της πέννας, 194;

Μπουάτ "Παρκ", 1945

Σινέ Νιούς, 1945

Όασις, 1946

ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΩΜΩΔΙΑ-ΔΡΑΜΑ:

Ο βασιλιάς του Χαλβά , 1935

Ταξείδι στο Αλγέρι, 1935

Το Ρόδο του Ισπαχάν, 1936

Η Λίζα τα 'κανε θάλασσα, 1944

Το Ξύλο Βγήκε Από Τον Παράδεισο, 1944

Γκρίζα Νειάτα, 1944

Ομήρου Οδύσσεια, 1945

Φλερ ντ' αμούρ, 1946

Η ζωή περνά, 1948

Ο Σάτυρος της Μαγκουφάνας, 1949

Φτερό στον Άνεμο, 1950

Έτσι και την Πιάσουμε, 1956

Πέντε Πρόσωπα Ζητούν Μεροκάματο, 1967

Κινηματογράφος

Παπούτσι από τον τόπο σου, 1946

Μαρίνα, 1947

Οι Γερμανοί Ξανάρχονται, 1948

Εκείνες που δεν πρέπει ν` αγαπούν, 1951

Ένα βότσαλο στη λίμνη, 1952

Ο Άλλος, 1952

Σάντα Τσικίτα, 1953

Δεσποινίς Ετών 39, 1954

Θανασάκης ο Πολιτευόμενος, 1954

Οι παπατζήδες, 1954

Ούτε γάτα ούτε Ζημιά, 1954

Λατέρνα Φτώχεια και Φιλότιμο, 1955

Η Καφετζού, 1956

Δελησταύρου και Υιός, 1957

Η θεία απ` το Σικάγο, 1957

Λατέρνα Φτώχεια και Γαρύφαλλο, 1957

Της Νύχτας τα Καμώματα, 1957

Ο Φανούρης και το σόι του, 1957

Ένας Ήρως με Παντούφλες, 1958

Η Κυρά μας η Μαμή, 1958

Ο Ηλίας του 16ου, 1959

Ο Θύμιος τα` κανε θάλασσα, 1959

Αστέρω, 1959

Το Ξύλο βγήκε από τον Παράδεισο, 1959

Μακρυκωσταίοι και Κοντογιώργηδες, 1960

Τα κίτρινα γάντια, 1960

Το Κλωτσοσκούφι, 1960

Η Αλίκη στο Ναυτικό, 1961

Χαμένα Όνειρα, 1961

Η Νύφη το`σκασε, 1962

Όταν λείπει η Γάτα, 1962

Ο Φίλος μου ο Λευτεράκης, 1963

Πολυτεχνίτης και Ερημοσπίτης, 1963

Χτυποκάρδια στο Θρανίο, 1963

Siralardaki Heyecanlar, 1963

Ο Κύριος Πτέραρχος, 1963

Θα σε κάνω Βασίλισσα, 1964

Η Σωφερίνα, 1964

Το Δόλωμα, 1964

Ο Παράς κι ο Φουκαράς, 1964

Μοντέρνα Σταχτοπούτα, 1965

Υπάρχει και Φιλότιμο, 1965

Περάστε την πρώτη του μηνός, 1965

Η Κόρη μου η Σοσιαλίστρια, 1966

Διπλοπενιές, 1966

Όλοι οι άνδρες είναι ίδιοι, 1966

Η Αδελφή μου θέλει Ξύλο, 1966

Καλώς ήρθε το Δολλάριο, 1967

Ο Στρίγγλος που έγινε Αρνάκι, 1967

Γαμπρός απ` το Λονδίνο, 1967

Ο Σπαγγοραμένος, 1967

Καπετάν Φάντης Μπαστούνι, 1968

Ο Ρωμιός έχει Φιλότιμο, 1968

Μια τρελή τρελή Σαραντάρα, 1970

Η Θεία μου η Χίπισσα, 1970

Ζητείται επειγόντως Γαμπρός, 1971

Κρεββατομουρμούρα, 1971

Τι κάνει ο άνθρωπος για να ζήσει, 1971

Η Κόμησσα της Κέρκυρας, 1972

Η Ρένα είναι οφσάιντ, 1972

Ο Άνθρωπος που γύρισε από τη Ζέστη, 1972

Τα Λιονταράκια, 1974

Ρένα τα ρέστα σου, 1985

Γέλιο με Δόσεις, 1986

Δημόσιος Υπάλληλος, 1986

Ο Γιάννης που έγινε Τζώνης

Τηλεόραση

Δόκτωρ Τικ, 1971

Ο ανθρωπάκος, 1972

Κάτι άλλο..., 1973

Έτσι κι αλλιώς κι αλλιώτικα, 1973

Στις σκάλες του πενταγράμμου, 1973

Μόνο για σας,1974

Eγώ κι εγώ, 1974

Χρονικό του Μουσικού Θεάτρου: Λίγο απ' όλα, 1975

Χρονικό του Μουσικού Θεάτρου: Παναθήναια 1907, 1975

Μια Αθηναία στην Αθήνα, 1976

60 λεπτά χωρίς λεφτά, 1976

Έξι ρεβεγιόν, εξήντα χρόνια, 1978

Ελληνικές κωμωδίες, 1981

Μοναστηράκι, 1981

Αληθινές ιστορίες, 1984

Η ζωή του Αττίκ, 1985

Επιθεώρηση, επιθεώρηση, 1989

Τα αστέρια λάμπουν για πάντα, 1990

Βιντεοταινίες

Άντρα θέλω, 1987

Ένα αστέρι γεννιέται με καισαρική, 1987

Έτσι κι αλλιώς κι αλλιώτικα, 1987

Ο θάνατός σου, η ζωή μου, 1987

Πεζογραφία

Σε πρώτο πρόσωπο, 1974

Λες και ήταν χτες, 1990

Γνωστότερα τραγούδια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Άλα άνοιξε κι άλλη μπουκάλα

Άρχισαν τα όργανα

Άσε τον παλιόκοσμο να λέει

Ας είν’ καλά το γινάτι σου

Ας πάει και το παλιάμπελο

Άσ’ τα τα μαλλάκια σου

Άσ΄ το το χεράκι σου

Αχ! βρε παλιομισοφόρια

Αυτά τα μάτια κάπου τα `χω ξαναδεί

Βρε πώς μπατιρίσαμε

Γαϊδαράκος

Γαρύφαλλο στ’ αυτί

Δημήτρη μου, Δημήτρη μου

Είμαι άντρας και το κέφι μου θα κάνω

Είναι το στρώμα μου μονό

Ένα βράδυ που `βρεχε

Έχω ένα μυστικό

Η βαλίτσα

Η γυναίκα είναι ζημιά

Η Κυριακή

Θα γυρίσει κι ο τροχός

Θα καθόμουνα πλάι σου

Θα ξανάρθεις

Θα σε πάρω να φύγουμε

Θέλω τα ώπα μου

Κέρκυρα - Κέρκυρα

Κλωτσοσκούφι

Λες και ήταν χτες

Μάρω - Μάρω

Μου αρέσουνε τ΄ αγόρια

Ο αμαξάς ( Καροτσέρη καροτσέρη )

Ο γλάρος

Ο μακρυμάλλης

Ο Τραμπαρίφας ( Το κορίτσι θέλει θάλασσα )

Παλιά γειτονιά

Πάμε σαν άλλοτε

Πες μου μια λέξη

Σαν κι απόψε

Σ’ αγαπώ

Σ΄ αγαπώ σ΄ όλες τις γλώσσες

Σήκω χόρεψε συρτάκι

Στον ουρανό είν’ ένα αστέρι

Τ΄ αλητάκια ( Βρε ντουνιά )

Το γκρίζο γατί (Νιάου νιάου βρε γατούλα)

Το καινούργιο φεγγάρι

Το μονοπάτι

Το τραμ το τελευταίο

Το φεγγαράκι

Το περιστέρι

Τράβα Μπρος

Υπομονή

Φεύγουν τα Νιάτα

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ελίζα-Άννα Δελβερούδη, «Εκ των στυλοβατών του καταστήματος: Ο Χρήστος Γιαννακόπουλος, ο Αλέκος Σακελλάριος και η μεταπολεμική κωμωδία», Πρακτικά του Α΄ Πανελλήνιου Θεατρολογικού Συνεδρίου, Το ελληνικό θέατρο από τον 17ο στον 20ό αιώνα, Αθήνα, Τμήμα Θεατρικών Σπουδών Πανεπιστημίου Αθηνών - εκδόσεις Ergo, 2002, σσ. 369-376
  • Μ. Καραγάτση, Κριτική Θεάτρου, 1946-1960. Πρόλογος Κώστας Γεωργουσόπουλος. Εισαγωγή-Επιμέλεια: Ιωσήφ Βιβιλάκης, έκδοση Βιβλιοπωλείον της «Εστίας», Αθήνα 1999.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]