Ιστορία της Ρώσικης Επανάστασης

3. Η αρχή της Οκτωβριανής Επανάστασης

Η Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917 – Ρωσική Επανάσταση Μέρος Β΄

Ο Λένιν έφτασε στη Ρωσία στα τέλη του Μαρτίου του 1917 με ένα τεθωρακισμένο τρένο που διέσχισε τη Γερμανία. Κατά την άφιξή του, βρήκε τη χώρα διχασμένη ανάμεσα σε δύο αντιφατικές εξουσίες: την προσωρινή κυβέρνηση από τη μία και τα σοβιέτ από την άλλη. Οι διαφορές, όμως, αυτές παρέμεναν προς το παρόν καλυμμένες, καθώς για την ώρα η προσωρινή κυβέρνηση εξέφραζε τις πολιτικές θέσεις των Σοβιέτ του Πέτρογκραντ.

Η σιωπή έληξε στις 4 Απριλίου, όταν ο Λένιν έβγαλε λόγο, στον οποίο αρνήθηκε κάθε συνεργασία με την προσωρινή κυβέρνηση. Εξέφρασε, επίσης, στους Μπολσεβίκους τα σημεία του κομμουνιστικού προγράμματος, με βάση τα οποία οι επαναστάτες θα προχωρούσαν στην Οκτωβριανή επανάσταση. Μεταξύ άλλων, μερικά από τα σημεία που ανακοινώθηκαν ήταν η κατάργηση της αστυνομίας και του στρατού του κράτους, η κατάσχεση της περιουσίας των γαιοκτημόνων (όλη η περιουσία θα ανήκε στο κράτος), η δημιουργία εθνικής τράπεζας και ο έλεγχος της εγχώριας παραγωγής. Ο Λένιν δε θεωρούσε σκόπιμη την ομαλή και σταδιακή πραγματοποίηση του σχεδίου του. Αντιθέτως, στόχευε στην ολοκληρωτική εξουσία των σοβιέτ.

Τον Ιούνιο του 1917, η βίαιη εξέγερση των Μπολσεβίκων κατέληξε σε αποτυχία, καθιστώντας τους επαναστάτες παράνομους και αναγκάζοντας τον Λένιν να διαφύγει στη Φινλανδία. Το πραξικόπημα, όμως, που αποπειράθηκε να πραγματοποιηθεί αργότερα το ίδιο καλοκαίρι και η κινητοποίηση των Μπολσεβίκων που έσωσε τελικά την κατάσταση, βοήθησαν τους Μπολσεβίκους να κερδίσουν την πλειοψηφία στα σοβιέτ των μεγαλύτερων πόλεων της Ρωσίας.

Στις 9 Σεπτεμβρίου, ο Λέων Τρότσκι, ο οποίος μόλις είχε βγει από τη φυλακή, εκλέχτηκε πρόεδρος των σοβιέτ του Πέτρογκραντ. Η φήμες για τα σχέδια των Μπολσεβίκων να καταλάβουν την εξουσία είχαν πάρει φωτιά.

Όσο οι συζητήσεις για την καταλυτική εξέγερση των Μπολσεβίκων φούντωνε μέσα στο ρωσικό λαό, ολοένα και περισσότεροι δημοκρατικοί διανοούμενοι -ανάμεσά τους και ο συγγραφέας Μαξίμ Γκόρκι- εξέφραζαν την αντίρρησή τους στην ιδέα της επανάστασης. Θεωρούσαν πως η Ρωσία ήταν ακόμα ανώριμη οικονομικά και πολιτικά και οι πρώην υπήκοοι του Τσάρου ανέτοιμοι, έπειτα από αιώνες υποταγής στο καθεστώς της δουλείας, να βγάλουν εις πέρας μια τόσο ριζοσπαστική αλλαγή. Αντιθέτως, υποστήριζαν πως η ηθική καλλιέργεια του λαού έπρεπε να προηγηθεί μιας πολιτικής μετάβασης, ώστε να υπάρξουν στέρεες θετικές αλλαγές.

Αντιθέτως, οι Μπολσεβίκοι και ο αρχηγός τους ήταν θερμοί υποστηρικτές της ιδέας πως μόνο η επανάσταση θα μπορούσε να μεταμορφώσει τον Ρώσο αγρότη και να οδηγήσει στον θρίαμβο του σύγχρονου κόσμου. Δεν υπήρχε, με άλλα λόγια, χώρος για μόρφωση του λαού και σταδιακό απογαλακτισμό του από τον απαρχαιωμένο τρόπο ζωής. Οι εργάτες έπρεπε να αναλάβουν την εξουσία άμεσα, για το μέλλον της Ρωσίας.